habarlar

2023-nji ýylyň 16-njy awgusty

Geçen ýyl Europeewropada ýüze çykýan energiýa krizisi giň ünsi çekdi. Şu ýylyň başyndan bäri Europeanewropanyň tebigy gazynyň geljekdäki bahalary birneme durnuklylygyna galdy.

Şeýle-de bolsa, soňky günlerde duýdansyz köpeldi. Awstraliýada entek bolup geçmedik garaşylmadyk iş taşlaýyş, müňlerçe kilometr uzaklykdaky Europeanewropanyň tebigy gaz bazarynda garaşylmadyk ýagdaýda täsir galdyrdy.

Iş taşlaýyş sebäpli?

Soňky günlerde Tewropanyň esasy TTF tebigy gaz gelejekleriniň bir aýlyk şertnama üçin baha tendensiýasy düýpli üýtgemeleri görkezdi. Megawatt-sagatda 30 ýewro töweregi başlanan gelejek bahasy, söwda wagtynda megawat sagatda 43 ýewrodan ýokary bolup, iýun aýynyň ortalaryndan bäri iň ýokary nokada ýetdi.

Iň soňky hasaplaşyk bahasy 39,7 ýewro bolup, günüň ýapylýan bahasynyň ep-esli 28% ýokarlanandygyny görkezdi. Bahanyň ýiti üýtgemegi, ilkinji nobatda Awstraliýadaky käbir suwuklandyrylan tebigy gaz desgalarynda işçileriň iş taşlaýyş meýilnamalary bilen baglanyşykly.

“Awstraliýa maliýe synynyň” habaryna görä, Awstraliýadaky Woodside Energy suwuklandyrylan tebigy gaz platformasyndaky 180 önümçilik işgäriniň 99% -i iş taşlaýyş çäresini goldaýar. Işgärler iş taşlaýyş başlamazdan 7 gün öňünden habar bermeli. Netijede, suwuklandyrylan tebigy gaz desgasy indiki hepde ýapylyp biler.

Mundan başga-da, “Chevron” -yň ýerli suwuklandyrylan tebigy gaz zawodynyň işgärleri hem iş taşlaýyş bilen haýbat atýarlar.Bu faktorlaryň hemmesi suwuklandyrylan tebigy gazyň Awstraliýadan eksportyna päsgelçilik döredip biler. Aslynda Awstraliýada suwuklandyrylan tebigy gaz göni Europeewropa akýar; ilkinji nobatda Aziýany üpjün ediji bolup hyzmat edýär.

Şeýle-de bolsa, derňewler Awstraliýadan gelýän üpjünçilik azalsa, aziýaly alyjylaryň beýleki çeşmeler bilen bir hatarda ABŞ-dan we Katardan suwuklandyrylan gaz satyn almagyny artdyryp, Europeewropa bilen bäsdeşligi güýçlendirip biljekdigini görkezýär. 10-njy ýylda Europeanewropanyň tebigy gazynyň bahasy birneme peseldi we söwdagärler aýy we gödek faktorlaryň täsirine baha bermegi dowam etdirýärler.

UkraineB Ukrainanyň tebigy gaz gorlaryny ösdürýär

InEUB, şu ýylky gyşa taýýarlyk ir başlandy. Gyş aýlarynda gaz sarp edilişi adatça tomusdan iki esse köp we EUB-iň tebigy gaz gorlary häzirki wagtda kuwwatynyň 90% -ine golaýlaýar.

TEUewropa Bileleşiginiň tebigy gaz saklaýyş desgalary diňe 100 milliard kub metre çenli saklap bilýär, theB-niň ýyllyk islegi bolsa takmynan 350 milliard kub metrden 500 milliard kub metre çenli. .B Ukrainada strategiki tebigy gaz goruny döretmek mümkinçiligini kesgitledi. Ukrainanyň desgalarynyň EUB-ni 10 milliard kub metr goşmaça ammar bilen üpjün edip biljekdigi habar berildi.

Şeýle hem maglumatlar iýul aýynda theB-den Ukraina gaz iberýän tebigy gaz turbalarynyň sarp edilen kuwwatynyň soňky üç ýylda iň ýokary derejä ýetendigini we şu aýda iki esse ýokarlanmagyna garaşylýandygyny görkezýär. NaturalB tebigy gaz gorlarynyň köpelmegi bilen, pudagyň içerki işgärleri bu gyşyň geçen ýyl bilen deňeşdirilende has howpsuz bolup biljekdigini çaklaýarlar.

Şeýle-de bolsa, Europeanewropanyň tebigy gaz bahalarynyň ýakyn bir-iki ýylda üýtgäp biljekdigini duýdurýarlar. “CitiGroup” Awstraliýada iş taşlaýyş çäresi gyssagly başlasa we gyşa çenli dowam etse, indiki ýylyň ýanwar aýynda Europeanewropanyň tebigy gaz bahasynyň iki megawat sagatda 62 ýewro töweregi ýokarlanmagyna sebäp bolup biljekdigini çaklaýar.

Hytaýa täsir edilermi?

Awstraliýada Europeanewropanyň tebigy gazynyň bahasyna täsir edýän bir mesele bar bolsa, bu biziň ýurdumyza-da täsir edip bilermi? Awstraliýa Aziýa-Pacificuwaş umman sebitinde iň uly LNG üpjün edijisi bolsa-da, Hytaýyň içerki tebigy gaz bahalary kadaly işleýär.

Milli statistika býurosynyň maglumatlaryna görä, 31-nji iýulda Hytaýda suwuklandyrylan tebigy gazyň (LNG) bazar bahasy bir tonna 3,924,6 ýuan bolup, geçen ýylyň ahyrynda iň ýokary derejeden 45,25% peseldi.

Döwlet geňeşiniň maglumat gullugy ozal yzygiderli geçirilen metbugat ýygnagynda ýylyň birinji ýarymynda Hytaýyň tebigy gaz önümçiligi we importy durnukly ösüşi saklap, öý hojalygynyň we senagatyň zerurlyklaryny netijeli üpjün edýändigini aýtdy.

Dispetç statistikasyna görä, Hytaýda ýylyň birinji ýarymynda görünýän tebigy gaz sarp edilişi 194,9 milliard kub metr bolup, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 6,7 göterim ýokarlandy. Tomus başyndan bäri, elektrik öndürmek üçin gündelik iň köp sarp edilýän energiýa 250 million kub metrden geçdi we iň ýokary elektrik öndürmek üçin güýçli goldaw berdi.

Milli energiýa administrasiýasy tarapyndan neşir edilen “Hytaýyň tebigy gaz ösüşi hasabaty (2023)” Hytaýyň tebigy gaz bazarynyň umumy ösüşiniň durnuklydygyny görkezýär. Januaryanwar-iýun aýlarynda milli tebigy gaz sarp edilişi 194,1 milliard kub metr bolup, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 5,6 göterim ýokarlandy, tebigy gaz önümçiligi bolsa 115,5 milliard kub metre ýetdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 5,4 göterim ýokarlandy.

Economicurduň içinde ykdysady şertleriň we içerki we halkara tebigy gazyň bahalarynyň tendensiýalarynyň täsiri bilen islegiň ýene-de ýokarlanmagyna garaşylýar. 2023-nji ýylda Hytaýyň milli tebigy gaz sarp edilişiniň 385 milliard kub metrden 390 milliard kub metre çenli boljakdygy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 5,5 göterimden 7 göterime çenli boljakdygy çak edilýär. Bu ösüş ilkinji nobatda şäher gazynyň sarp edilmegi we elektrik energiýasy öndürmek üçin gazyň ulanylmagy bilen baglanyşykly bolar.

Sözümiň ahyrynda, bu hadysanyň Hytaýyň tebigy gaz bahalaryna çäkli täsir etjekdigi görünýär.